Ordu halkının takdir ettiğim davranışlarından biri vaktiyle Karadeniz sahil
yolunu yapmak isteyen siyasilere karşı durarak, şehiri denizden koparırcasına
tüm Karadeniz sahili boyunca yapılmış olan “duble yol” yapımına karşı
çıkmalarıdır. Duyduğum kadarıyla halk vaktiyle dozerlerin önüne atlayarak Ünye-Ordu
merkez arasındaki yol inşaatına engel olmuş ve başarmış. Samsun’dan Hopa’ya
kadar tüm Karadeniz sahili boyunca “butik” görüntüye sahip -ne yazıkki- tek dar
sahil bandı Ordu’daki Efirli-Bolaman arasındaki sahil kesimidir. Sahilden geçen
eski karayolu onarılmış durumda ve eğer bir yere yetişmeniz gerekmiyorsa size mutlaka
tadılması gereken keyifli bir yolculuk yaşatıyor. Siz arabanızla kıvrılıp duran
kıyı boyunca süzülürken, bir taraftan her yerden fışkıran yeşillik diğer
taraftan deniz ve tabii ki bozulmamışlık sizi büyülüyor. Bugüne kadar o sahil
kesiminde dolaştırdığım tüm büyükşehirlilerin yüzlerinde mutlaka bir rahatlama
ve tebessüm görmüşümdür. Diyorum ya aslında doğanın kendisi tedavi ediyor sanki
insanı...
Yason bölgesine, işte bu sahil boyunca Efirli’den Bolaman’a giderken
ortalarda bir yerlerde, Çaka ve Çaytepe’yi geçtikten sonra ulaşıyorsunuz (Şekil
4).
Şekil4. Çaka’da bir gün batımı. |
Bölgede kasaba hayatı hakim ve sakin bir atmosfer var. Buralarda iklim
zaten hep yumuşak. Çok sert kış ve yaz olmuyor neredeyse. Eskiden pek yağmur
yağarmış ama küresel ısınmayla öyle görülüyorki burada da kuraklık olmaya
başlamış. Benim Ordu’ya ilk geldiğim sene inanılmaz yağmur yağdı. Bazen
arabadan inmek imkansız oluyordu. Ancak çok değil sonraki 2 sene içinde
konuştuğum kişiler belirgin ölçüde iklimsel değişiklikler gördüklerini ifade
ediyorlardı. Gerçekten de 2013 yılı itibariyle fındıkları yanma tehlikesi
geçiren Perşembe halkı, hoca efendiyle yağmur duasına bile çıktı. İşe yaramadı
değil... Temmuz ayında Ordu’da çok şiddetli yağmur yağdı ama hoca efendi bir
yerde eksiklik yapmış ola ki en son yağmur Perşembe’ye yağdı!
Yason burnuna gitmek için yoldan sahile doğru döndüğünüzde hemen ilerde sağda meşhur Yason Kilisesi’ni görürsünüz (Şekil 5a,b). Etrafında bir-iki küçük
işletmede gözleme yiyip çay içebilmek mümkün, ama o kadar. Her yıl bu kilise
civarında birçok sosyal etkinlik, örneğin bisiklet yarışması, uçurtma şenliği
yapılır. Bana bir Ordu’lu Ordu ve çevresinde kimi yıkılmış kimi tadilat görmüş
13 tane kilise olduğunu söylemişti.
Şekil 5. Yason Kilisesi. Etrafı doğal sit alanı ilan edilmiş, ve kazı yapılması planlanan bir bölge. Hava ister sert ister yumuşak olsun, her Ordulunun sevdiği bir yerdir. |
Birkaç tanesini görmüştüm ama bence en ilginç
olanı buydu. Çok değil 100-150 yıl kadar önce Ordu halkı hep dağlık kesimde
yaşarmış, çünkü neredeyse bataklık gibi olan sahile yakın bölgelerde aşırı
sivrisinek ve buna bağlı sıtma görülüyormuş. Diyebilirsinizki o zaman nasıl ve
neden buraya bir kilise kurulmuş? Tam bir bilgi yok ama şu kesin... O kadar
rüzgar var ki bir sivrisinek burada uçamaz! Özellikle Yason burnuna yakın bölgede rüzgar bazen 3 m ve üstünde dalgaların
çıkmasına yol açabiliyor (Şekil 6). Tabi bu bahsettiğim lokal olarak bu bölge
için geçerli. Burada fırtına varken hemen yakınındaki Mersin limanında deniz
süt liman olabiliyor. Gelelim burayı meşhur eden gün doğumu ve batımına...
Eminim ki rahatına düşkün birçok kişi sabahın köründe yatağından kalkıp gün
doğumunu izlemek için Yason’a burnuna gitmez ama gün batımında mutlaka
birilerini buralarda görürsünüz. Bir ara o kadar çok bu bölgede fotoğrafçektim ki
en ummadığım insanların bile beni tanıdığını öğrendim. Peki neden hem gün
doğumu ve batımı? Tamamen Yason burnunun doğal şeklinden kaynaklanıyor.
Herhalde 270 derece civarında panoramik deniz manzarasına sahip. Dolayısıyla,
yılın büyük bir bölümünde güneş denizden doğup, denizde batıyor (Şekil 7 ve 8).
Mutlaka görülmeli.
Bir de bölge halkının “Küçük Yason” diye tabir ettikleri, Yason burnundan
herhalde 500 m kadar Fatsa tarafında bir başka burun var. Ancak bunun uç kısmı
yarım ay şeklinde (Şekil 9). Burada da gün batımı gerçekten nefis bir şekilde izleniyor.
İşin en keyifli tarafı, günün hangi saatinde giderseniz gidin hep huzurlu bir
atmosfer olması. Fırtınalı günlerde bile!
Şekil 7. Yason burnundan gün doğumu. |
Şekil 8. Yason'da gün batımı |
Şekil 9. Küçük Yason'da gün batımı |